Pháp luật Việt Nam hiện hành cho phép lập di chúc viết tay dựa trên cơ sở Điều 628 Bộ luật dân sự 2015. Tuy nhiên, di chúc viết tay không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp khi đáp ứng đủ các điều kiện theo Khoản 1 Điều 630 Bộ luật dân sự 2015, cụ thể:
Trước hết, chúng ta cùng tìm hiểu ưu điểm và nhược điểm của di chúc viết tay.
(i) Đơn giản, nhanh chóng
Người lập di chúc có thể dễ dàng tự viết di chúc mà không cần phải đi công chứng, chứng thực. Việc này giúp tiết kiệm thời gian, tránh các thủ tục rườm rà.
(ii) Chi phí thấp
Không tốn kém chi phí cho công chứng, chứng thực hay các thủ tục pháp lý khác.
(i) Dễ xảy ra tranh chấp
Vì di chúc viết tay không được công chứng, chứng thực nên sẽ dễ bị các đối tượng lợi dụng làm giả chữ viết tay của người lập di chúc dẫn đến những tranh chấp không đáng có giữa những người được hưởng di sản.
(ii) Dễ bị tuyên vô hiệu
Người lập di chúc viết tay thường không đảm bảo đầy đủ về nội dung, hình thức của di chúc theo pháp luật hiện hành. Những sai sót đó thường khiến cho di chúc bị Tòa án tuyên vô hiệu.
(iii) Không phù hợp với tài sản giá trị lớn, phức tạp
Di chúc viết tay không phù hợp nếu như người lập di chúc sở hữu nhiều tài sản giá trị lớn, chẳng hạn như: bất động sản, chứng khoán, tài khoản ngân hàng,... Do tính chất phức tạp của những loại tài sản trên, di chúc viết tay không thể hiện đủ tính minh bạch và chi tiết.
Dựa vào những lợi ích và bất lợi nêu trên, di chúc viết tay chỉ nên lập khi di sản là tài sản đơn giản, giá trị thấp và tài sản thuộc loại không cần đăng ký quyền sở hữu, trong đó cần lưu ý người lập di chúc cần nắm rõ các quy định pháp luật liên quan đến di chúc để tránh việc di chúc sau này bị Tòa án tuyên bố vô hiệu. Còn đối với loại tài sản mà pháp luật yêu cầu phải đăng ký quyền sở hữu (như nhà ở, quyền sử dụng đất, xe cộ,…) thì nên lập di chúc theo hình thức có công chứng, chứng thực.
Bình luận
